Cú hích hợp tác điện ảnh Việt Nam - Hoa Kỳ

Ðiện ảnh Việt mở rộng hợp tác quốc tế

Tiếp nối tiếng vang của chương trình Xúc tiến du lịch - điện ảnh Việt Nam tại Hoa Kỳ do Bộ VHTTDL tổ chức tháng 9/2024, hôm 11/3, Hiệp hội Xúc tiến Phát triển Điện ảnh Việt Nam (VFDA) phối hợp với Diễn đàn Toàn cầu Boston (BGF), Phái đoàn thường trực Việt Nam tại Liên hợp quốc và Đại học Harvard tổ chức Bàn tròn tại Đại học Harvard, với chủ đề “Hợp tác phát triển điện ảnh Việt Nam - Hoa Kỳ trong bối cảnh trí tuệ nhân tạo và Cách mạng công nghiệp 4.0”.

TS. Ngô Phương Lan, Chủ tịch Hiệp hội Xúc tiến phát triển điện ảnh Việt Nam nhận định, điện ảnh Việt Nam trải qua một giai đoạn chuyển đổi quan trọng. Lần đầu tiên phim Việt đạt doanh thu hàng chục triệu USD. Luật Điện ảnh mới tạo điều kiện thuận lợi cho các đoàn làm phim quốc tế đến Việt Nam, mở ra nhiều cơ hội hợp tác hơn với các nhà sản xuất Hollywood và các thị trường nước ngoài.

Chủ tịch VFDA cho rằng, bản sắc dân tộc chính là sức mạnh giúp điện ảnh Việt Nam tạo dấu ấn riêng trên trường quốc tế. Những giá trị nhân văn, lòng trắc ẩn không chỉ thể hiện trong các tác phẩm kinh điển như Cánh đồng hoang, Bao giờ cho đến tháng Mười mà tiếp tục được khai thác trong những bộ phim đương đại, với góc nhìn và cách thể hiện mới mẻ.

Điện ảnh Việt Nam không thể chỉ dựa vào lợi thế về bối cảnh quay phim mà cần có một hệ sinh thái điện ảnh hoàn chỉnh để thu hút hợp tác quốc tế. Các nhà làm phim xác định, công nghệ, chính sách ưu đãi, đào tạo nhân lực và chiến lược phát hành là những yếu tố then chốt để nâng cao vị thế của điện ảnh Việt Nam trong bối cảnh toàn cầu hóa. Trong đó, việc ứng dụng AI giúp nâng cao chất lượng tác phẩm, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường quốc tế.

“VFDA một mặt tích cực triển khai Bộ chỉ số thu hút đoàn phim PAI đến các tỉnh thành, mặt khác nỗ lực mở rộng hợp tác với các tổ chức điện ảnh, trường đại học và đối tác điện ảnh công nghệ tại Hoa Kỳ để tạo ra nhiều cơ hội phát triển hơn cho điện ảnh Việt Nam”, TS. Ngô Phương Lan nói.

Cuối năm 2024, Hiệp hội báo cáo xếp hạng chỉ số PAI, trong đó Ninh Bình, Đà Nẵng, Phú Yên, Quảng Ninh,... nằm trong danh sách các địa phương hàng đầu thu hút các đoàn làm phim.

Các chuyên gia điện ảnh Việt Nam - Hoa Kỳ thảo luận về cơ hội hợp tác điện ảnh trong bối cảnh AI phát triển

Tăng sức cạnh tranh nhờ AI

Công viên Điện ảnh AIWS là một sáng kiến được nêu ra tại bàn tròn, thu hút nhiều ý kiến của các chuyên gia điện ảnh. Đây là dự án mang tính chiến lược nhằm ứng dụng công nghệ AI vào điện ảnh, đồng thời kết nối Việt Nam với hệ sinh thái sáng tạo toàn cầu.

TS. Ngô Phương Lan cho rằng, Công viên điện ảnh AIWS không chỉ là một không gian sản xuất phim đột phá mà còn là điểm giao thoa giữa công nghệ, giáo dục và hợp tác quốc tế, góp phần đưa Việt Nam trở thành một trung tâm điện ảnh sáng tạo trong khu vực.

Sáng kiến này là một phần trong chương trình “Friends of Vietnam- U.S. Film Collaboration” - hợp tác điện ảnh giữa Việt Nam - Hoa Kỳ nhằm hỗ trợ các nhà làm phim, nhà đầu tư hai bên trong việc phát triển dự án, kết nối nguồn lực và xây dựng hệ sinh thái điện ảnh bền vững.

Cựu Thống đốc bang Massachusetts Michael Dukakis nhấn mạnh, hợp tác trong điện ảnh là một phần quan trọng trong quan hệ Việt - Mỹ. Sự hợp tác không chỉ dừng lại ở sản xuất phim mà còn mở ra cơ hội kết nối công nghệ, đào tạo nhân lực và phát triển chính sách hỗ trợ. Ông cho rằng, Công viên điện ảnh AIWS là một sáng kiến đột phá, giúp Việt Nam vươn lên như một trung tâm điện ảnh sáng tạo, kết nối với Boston, New York, Hollywood và các thị trường toàn cầu.

Giáo sư Đại học Columbia, đạo diễn Tony Bùi nói: “Khi làm phim tại Việt Nam từ những năm 90 của thế kỷ XX, tôi từng gặp nhiều thách thức về cơ sở hạ tầng và công nghệ. Nhưng đến nay, Việt Nam đã có đủ điều kiện để sản xuất các bộ phim đạt tiêu chuẩn quốc tế. Thách thức hiện nay là làm sao để điện ảnh Việt có tác động toàn cầu mạnh mẽ hơn”, ông nói.

Để thu hút các đoàn làm phim quốc tế, điều kiện hạ tầng chưa đủ, mà cần có chính sách ưu đãi cạnh tranh. Bà Meg Montagnino, Giám đốc Điện ảnh của chính quyền bang Massachusetts nhận định, Việt Nam có thể học hỏi từ các mô hình thành công như Massachusetts hay Nam Phi vì đã xây dựng chính sách ưu đãi thuế hấp dẫn và có hạ tầng sản xuất đạt chuẩn Hollywood. Việc đơn giản hóa thủ tục cấp phép sản xuất và thiết lập một hệ thống hỗ trợ rõ ràng sẽ giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn hơn đối với các nhà sản xuất phim quốc tế,…

Dự án Công viên điện ảnh AIWS được định hướng theo tiêu chuẩn của AI World Society (AIWS) nhằm kết nối với các trung tâm điện ảnh toàn cầu và xây dựng một hệ sinh thái sáng tạo kết hợp công nghệ AI và sản xuất phim. Không chỉ tập trung vào phát triển hạ tầng, dự án còn đặt trọng tâm vào hợp tác với Harvard, MIT, UCLA và các trường đại học danh tiếng tại Hoa Kỳ để triển khai chương trình đào tạo điện ảnh ứng dụng AI.

Chi phí sản xuất phim tại Việt Nam khá thấp, tuy nhiên điều này không phải là yếu tố duy nhất thu hút các nhà đầu tư. Các nhà sản xuất tại Hollywood đề xuất, Việt Nam cần xây dựng hệ thống hỗ trợ hậu kỳ, ưu đãi tài chính và chính sách thu hút nhân tài, như cách các quốc gia khác đang làm. Điều này sẽ giúp Việt Nam trở thành điểm đến hấp dẫn hơn với các nhà làm phim quốc tế.

Bà Angela Perry (Boston Casting) nhận định, Việt Nam có bối cảnh quay phim tuyệt vời, nhưng để cạnh tranh với Hollywood hay Toronto, điều cần thiết nhất là đào tạo đội ngũ nhân sự chuyên nghiệp, có khả năng đáp ứng những yêu cầu khắt khe từ các nhà sản xuất phim lớn.

Công sứ, Phó trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam tại New York Nguyễn Hoàng Nguyên nhấn mạnh, sự xuất hiện ngày càng nhiều của các tên tuổi người Việt trong hệ sinh thái sản xuất của các bộ phim Mỹ là minh chứng cho sự đóng góp của Việt Nam trong ngành công nghiệp điện ảnh toàn cầu.

NGUYÊN KHÁNH - ANH PHƯƠNG